اختلالات روانی پس از زایمان –
گاهی ممکن است در دوران پس از زایمان، زنان دچار مشکلات روان پزشکی شوند.
غم مادری:
عموماً به عنوان یک بیماری تلقی نمی شود. این ناراحتی موجب اختلال در عملکرد فرد نمی شود و در درصد زیادی از زنان رخ می دهد. این علایم عبارتند از: گریه کردن، احساس غمگینی و ناراحتی، خستگی و ناتوان از نگه داری کودک خود است، که عموماً در روزهای اول بعد از زایمان شروع می شود و خود به خود در طی یک هفته تا ده روز بهبود می یابد، و کم تر ممکن است به سمت اختلالات شدیدتر پیشرفت کند.
افسردگی بعد از زایمان :
ممکن است در حد متوسط یا شدید باشد و به صورت تدریجی از هفته ی دوم و یا سوم بعد از زایمان شروع شود و در طی هفته ها و یا ماه ها پیشرفت کند و سرانجام بهبود یابد و یا در یک حالت ثابت باقی بماند. از علایم آن خستگی شدید، بی خوابی، غمگینی، اضطراب، گریه کردن و بی قراری می باشد.
این افسردگی موجب اختلال عملکرد در مادر می شود و در توانایی وی برای مراقبت صحیح از شیرخوار نیز ایجاد مشکل می کند که خود منجر به اختلال در رابطه ی سالم بین مادر و کودک می شود. یکی از مسائل مهم در این وضعیت احتمال خطر خودکشی خصوصاً در موارد شدید بیماری می باشد و لازم است خانواده به محض مشاهده ی چنین وضعیتی فوراً با پزشک تماس بگیرند و بیمار را بستری کنند.
سایکوز بعد از زایمان:
( اختلالات روانی شدید بعد از زایمان): درصد بسیار کمی از مادران ( 1-2 مادر از هر 1000 زایمان) دچار اختلال روان پزشکی شدید می شوند. اختلال عموماً بین روزهای سوم تا چهاردهم بعد از زایمان رخ می دهد و زن باردار دچار حالت منگی و گیجی و توهم و هذیان های مختلف می شود. یکی از خطرناک ترین عواقب این اختلال خطر نوزادکشی می باشد و به همین جهت از نظر درمانی یک اورژانس ( ارجاع فوری) تلقی می شود.
اندوه از دست دادن فرزند:
مادرانی که مرده زایی یا سقط داشته اند و یا فرزندشان فوت می کند در معرض افسردگی و اختلال روان پزشکی هستند.
پیش آگهی تمام این اختلالات نسبتاً خوب بوده و انتظار می رود که با تشخیص به موقع و درمان فوری و صحیح، علایم کنترل شوند. ولی در صورت تأخیر در درمان، بیماری مقاوم می شود و زمان طولانی تری را برای درمان نیاز خواهد داشت.
بهتر است افرادی که سابقه ی اختلال روانی دارند و یا مادران در معرض خطر قبل از باردار شدن با پزشک مشورت کنند.
نویسنده: دکتر فاطمه رنجبر کوچکسرایی
منبع:راسخون