(wallenberg syndrome)
تعریف:
سندرم والنبرگ، نوعی از سکته در ساقه مغز می باشد که با علائم عدم تعادل، سرگیجه، سختی در بلع، خشونت در صدا و اختلالات حسی بروز می کند. این حالت به علت انسداد یکی از شریانهای تغذیه کننده مخچه و مغز رخ می دهد.
این سندرم معمولا افراد بالای 40 سال را درگیر می نماید که این افراد عموما دارای ریسک فاکتورهای عروقی از قبیل فشار خون بالا و کلسترول بالا و دیابت می باشند. سندرم والنبرگ حتی ممکن است در افراد جوان نیز رخ دهد اما علل بروز آن ممکن است متفاوت باشد.
علت سندرم والنبرگ :
سکته در مغز و مخچه روی می دهد. مغز کنترل کننده عملکردهای مهمی از قبیل بلعیدن ، توانایی ایجاد کلام، چشیدن، تنفس و نیرو و حس ها می باشد. فعالیت مخچه در امر هماهنگی اهمیت دارد. خونرسانی به این نواحی توسط شرایین مهره ایی و شا خه های آن که به شریانهای خلفی تحتانی مغزی معروف هستند صورت می گیرد.
به نظر می رسد که انسداد در مسیر اصلی شریان مهره ایی در بروز این حالت بی تاثیر نباشد. در 8 مورد از 10 مورد، این شریان مهره ایی بوده که به علت ایجاد پلاک در آن ناحیه و یا انتقال لخته از قلب، دچار انسداد گردیده است. در بیماران جوان تر، نقش شریان مهره ایی در بروز سکته هنوز مورد بحث است. پنجاه درصد تمام بیماران علائم نورولوژیکی گذرا را برای چندین هفته به دنبال سکته گزارش می کنند. در طی 48 ساعت اول پس از سکته ، اختلالات نورولوژیکی شروع به پیشرفت می کند و سیر نوسانی دارد .
علائم و نشانه ها ی سندرم والنبرگ
گیجی، سرگیجه ، درد صورت ، دوبینی و اختلال در راه رفتن از علائم متداول در آغاز بروز این سندرم است. درد صورت ممکن است کاملا غیر عادی به نظر رسیده و بصورت یک ضربت شدید و یا تکان شدید در اطراف چشم ، گوش و یا پیشانی حس گردد . بیمار ممکن است دریازدگی ، عدم تعادل به همراه تهوع و استفراغ را تجربه کند. اشیاء ممکن است بصورت دوتایی و کج و نوسان دار مشاهده شوند. با داشتن عدم تعادل، این امر تقریبا غیر قابل امکان به نظر می رسد که بیمار قادر به راه رفتن باشد با وجود داشتن قوای ماهیچه ایی خوب. سایر علائم شامل: خشونت صدا، گفتار مبهم، فقدان چشایی، سختی در بلع ، سکسکه و تغییر در حواس در اعضا مختلف .
چشم در سمت مبتلا دارای پلک افتاده و مردمک کوچک می باشد. بیمار همچنین ممکن است نیستاگموس را نیز تجربه کند و در سمت مبتلا فرد درد خفیف و گرمایی را نیز حس می کند. اعضا در سمت مخالف درگیری صورت، دچار کاهش درک حسی می گردند. حرکت ارادی بازو در سمت مبتلا به صورت سخت و ناشیانه صورت می گیرد .
تشخیص سندرم والنبرگ :
تشخیص صحیح، معمولا نیازمند برررسی دقیق یک متخصص اعصاب می باشد. این امر خیلی متداول است که یک پزشک بی تجربه، علائم تهوع و استفراغ و سرگیجه را بعلت یک عفونت ویروسی و یا عفونت گوش تشخیص دهد. تشخیص نیازمند معاینات بالینی کامل و عکس های تشخیصی دارد. CT اسکن زیاد حساس نیست و تنها قادر به نشان دادن سکته های وسیع و وجود خون در مغز می باشد و MRI نیز قادر به نشان دادن نقاط کوچک سفید رنگ می باشد .
درمان سندرم والنبرگ :
درمان در سندرم والنبرگ عموما به صورت علامتی می باشد. اندازه شریان مسدود شده آنقدر کوچک است که اجازه هیچ گونه عمل مکانیکی و یا شیمیایی را به منظور رفع انسداد نمی دهد. هدف درمان ، تسکین علائم، تعدیل ریسک فاکتورها و پیشگیری از عوارض می باشد .
درمان طبی:
رقیق کننده های خون از قبیل هپارین به صورت وریدی برای برخی از بیماران در روزهای اول به منظور پیشگیری از تشکیل و توسعه لخته، تجویز می شود و به دنبال آن معمولا بیمار، سایر داروهای معادل از قبیل آسپیرین را برای بقیه عمر مصرف می کند. درمان دارویی همچنین برای کنترل ریسک فاکتورهایی از قبیل فشار خون بالا و کلسترول بالا نیز صورت می گیرد. درد در سندرم والنبرگ می تواند کاملا شدید و ناتوان کننده باشد. انواع مختلفی از آنالژزیک ها از قبیل تینلول و نارکوتیک ها مورد استفاده قرار می گیرند. برخی از بیماران نیازمند استفاده از داروهای ضد صرع از قبیل گاباپنتین برای کنترل و مهار درد می باشند. درمان های دارویی برای سکسکه و تهوع نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
درمان جراحی:
اگر ناحیه سکته وسیع باشد ، منطقه مرده ورم می کند و می تواند مغز را به سمت پایین فشار دهد و این امر سبب اختلال در عملکردهای مغز و منجر به مرگ می گردد. در این گونه موارد ، جراح مغز و اعصاب ، می تواند بخشی از جمجمه را بردارد تا به مغز اجازه تورم را بدهد .
تاریخچه سندرم والنبرگ :
اولین تعریف بالینی این بیماری توسط Gaspard Viesseux در سال 1808 صورت گرفت و در سال 1811 توسط Alexander John Gaspard Mrcet به مرحله انتشار رسید. اما تا سال 1895 تعریف جامع تری ارائه نشد تا اینکه در سال 1895 آدلف والنبرگ به طور شیوایی به بیان این بیماری و علائم و نشانه های متفاوت این بیماری پرداخت و با استفاده از اتوپسی توانست یتافته هایش را به اثبات برساند. این سندرم به نام سکته جانبی مغز و حتی سندرم شریان مغزی خلفی تحتانی نیز خوانده می شود.
پیش آگهی سندرم والنبرگ :
پیش آگهی معمولا بهبود شامل بهبود علائم کوتاه مدت و بلند مدت می شود. تهوع و استفراغ در طی یک هفته ناپدید می گردد .سختی و زمختی در حرکات ارادی و سختی بلع و عدم تعادل در طی 6 ماه تا یک سال بهبود می یابد. با این حال 10 درصد میزان مرگ بعلت آسپیراسیون و پنومونی ناشی از آن، اختلال در تنفس و آریتمی های قلبی می باشد .