انواع کوتاهی قد در کودکان –
قد، صفتی پلی ژنیک بوده، یعنی اینکه چندین ژن مختلف برروی آن تاثیر می‌گذارد. اگر پدر و مادر شما قد کوتاه باشد، همیشه نتیجه آن کوتاه ماندن قد شما نیست، با اینحال اگر نه تنها پدر و مادر بلکه بیشتر افراد در خانواده و فامیل پدری و مادری قد کوتاه باشند، شانس انواع کوتاهی قد شما بالا می‌باشد. البته نباید ناامید شوید چرا که تا زمانیکه شما به سن بیست سالگی نرسیده‌اید، امکان تخمین قطعی قد شما وجود ندارد.
با راههای زیر شما می‌توانید، تا حدودی قد آینده خود را محاسبه نمایید:
قد پدر و مادر خود را محاسبه و با هم جمع کنید. اگر شما پسرید ۱۳ سانت به قد حاصل جمع، اضافه و اگر دخترید ۱۳ سانت از جمع دو قد کم کنید. عدد حاصل را تقسیم بر دو نمایید. جواب حاص قد شما با دقت ۱۰ سانت بیشتر یا کم تر است.(توجه کنید این عدد حتمی نبوده اما یکی از نزدیک ترین اعداد است)
بطور کلی انواع کوتاه قدی شامل موارد زیر است:
کوتاهی قد ژنتیکی
در کوتاهی قد ژنتیکی افراد از نظر ژنتیکی هم قد پدر و مادر خود می باشند به عبارت دیگر قد خود را از پدر و مادر خود به ارٍث برده اند. برای این گروه راههای درمانی بی شماری وجود ندارد و جراحی در بعضی موارد تاثیرگذار بوده است.
کوتاهی قد به علت بیماری
بیماریهای گوناگون نظیر سوء خوراک غذایی و بیماریهای ریوی، خونی، استخوانی و …موجب کوتاهی قد می شوند. در درمان این نوع کوتاهی قد، درمان بیماری زمینه ای تا قبل از بسته شدن صفحات رشدی توصیه شده است.
بیماری‌هایی مانند سوء تغذیه، کمبود ویتامین D و کمبود کلسیم که موجب نرمی استخوان می‌‌شود، بیماری سلیاک (ناتوانی در تحمل گلوتن موجود در گندم)، کم‌خونی‌ها، بیماریهای التهابی دستگاه گوارش، بیماریهای کلیوی مزمن، نارسایی قلبی، بیماریهای مزمن ریوی یا کبدی و کم کاری تیروئید از عوامل موثر در کوتاهی قد هستند.
کوتاهی قد به علت اختلالات هورمونی
اختلال در ترشح هورمونهای تاثیرگذار در رشد سبب کوتاهی قد می شود که برای درمان کوتاهی قد ناشی از اختلالات هورمونی هورمون مربوطه تجویز می شود.
کوتاهی قد به علت بعضی داروها
مصرف برخی داروها مانند داروهای کورتونی و اختلالات رشد داخل رحمی نیز از علل دیگر کوتاهی قد کودکان هستند. به طور کلی همه ما در ۳ مرحله رشد می‌‌کنیم؛ ۲ سال اول زندگی ۳۰ تا ۳۵ سانتی‌متر افزایش قد داریم. این رشد سریع قد با افزایش سن کاهش می یابد؛ از ۲ سالگی به بعد کودکان هر سال ۵ تا ۷ سانتی‌متر قد می‌‌کشند.
عمده رشد قد در آقایان تا به آخر رسیدن سن بیست و پنج سالگی و در خانمها تا به آخر رسیدن ۱۸ سالگی است ولی با این وجود امکان افزایش قد در همه افراد تا اتمام عمر وجود دارد. مهمترین فاکتور افزایش قد غده هیپوفیز است که در زیر مغز قرار دارد و با ترشح هورمون رشد موجب افزایش طول و عرض استخوانها به افزایش قد کمک می کند. تحقیقات نشان داده است که مردان کوتاه قد افزونتر در خطر ابتلا به بیماریهای قلبی قرار دارند و این مطلب ضرورت اقدام برای دستیابی به قد شایسته را زیادتر نشان می دهد. البته در نزدیکی سنین بلوغ سرعت رشد کمتر خواهد شد. سرانجام در دوره بلوغ یک جهش رشد قدی وجود دارد که به طور متوسط در پسران ۲۵ تا ۳۰ سانتی‌متر و دختران ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متراست. حداکثر جهش رشد قدی در دختران پیش از شروع عادت ماهیانه و در پسران در مراحل انتهایی‌تر بلوغ است.
بطور کلی فعالیت بدنی منظم باعث کاهش توده چربی و افزایش توده بدون چربی(استخوان و عضله) می شود. فعالیت بدنی به هر شکل و در قالب هر ورزشی که باشد به بهبود رشد جسمانی کمک می کند ولی تا به حال به اثبات نرسیده است که ورزش بخصوصی باعث افزایش قد و درمان انواع کوتاهی قد شود. فعالیت های جسمانی منظم یا همان ورزش باعث افزایش ترشح هورمون رشد می شوند. باافزایش ترشح هورمون رشد و رعایت فاکتور های مانند: تغذیه صحیح، ورزش، خواب و استراحت و با در نظر گرفتن اصل ژنتیک، در سن رشد، می تواند موجب افزایش قد شد. در این روش با توجه به اصل ژنتیک ،چنانچه فرد به طور وراثتی قد بلند باشد این قد بلندی او تثبیت خواهد شد و چنانچه فردی به لحاظ وراثتی قد کوتاه باشد، روی افزایش قد بی ثمر نخواهد بود.