نام علمی Rubia tinctorumL
«دفع کننده سنگ کلیه و درمان دستگاه ادراری»
گیاهی است که به حالت خودرو در مناطق مدیترانه، شمال آفریقا و بعضی مناطق آسیا می روید. ساقه این گیاه پوشیده از خارهای ریز می‌باشد و ارتفاع آن تا حدود دو متر می‌رسد. روناس با استفاده از خارهای ریزی که دارد، به دیوار و درختان می چسبد و بالا می‌رود.
برگ های آن بیضی، نوک تیز و دراز است که به صورت گروهی و به شکل چتر از کنار ساقه بیرون می‌آید. گل های روناس کوچک و به رنگ زرد مایل به سبز می‌باشد. میوه های آن گوشتی و به رنگ تیره است.
ریشه آن که به نام روناس معروف است، به رنگ قرمز تیره و به صورت دراز، باریک و استوانه ای است، دارای طعمی تلخ و گس می‌باشد و قسمت مهم این گیاه از نظر طبی محسوب می‌شود.
در قدیم از ریشه روناس برای رنگرزی پارچه و نخ استفاده می‌شد.
ترکیبات شیمیایی روناس
ریشه روناس دارای ماده ای رنگی به نام آلیزارین می‌باشد که در گذشته برای رنگرزی به کار می‌رفت، ولی بعد از این که توانستند این ماده را به طریقه شیمیایی تهیه کنند، کشت آن برای تهیه آلیزارین متوقف گردید.
مواد دیگری که در ریشه روناس وجود دارد، عبارتند از گلوکز، پکتین،رزین، پورپورین، روبیادین و اسید روبریتریک.
مواد دارویی روناس
دم کرده: یک قاشق مرباخوری ریشه خرد شده روناس را در یک لیوان آب جوش بریزید و بگذارید به مدت ده دقیقه دم بکشد. مقدار مصرف آن نصف فنجان، سه بار در روز است.
جوشانده روناس: ده گرم ریشه روناس را در یک لیتر آب بریزید و بگذارید برای مدت ده دقیقه بجوشد. این جوشیده را در وان حمام بریزد و برای رفع بیماری های پوستی در آن استراحت کنید.
خواص طبی روناس
روناس از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است.
§ بازکننده گرفتگی ها در بدن است.
§ ادرار آور است و حبس البول را درمان می‌کند.
§ برای معالجه بیماری فلج، آن را با عسل مخلوط کنید و به بیمار بدهید.
§ برای برطرف کردن بی حسی و سستی دست و پا، روناس مخلوط با عسل بخورید.
§ ترشح شیر را زیاد می‌کند.
§ درد سیاتیک را رفع می‌کند.
§ ملین و مقوی است.
§ ورم کلیه را مداوا می‌کند.
§ یبوست های سخت را معالجه می‌کند.
§ اشتها آور است.
§ قاعده آور است.
§ برای رفع بیماری نرم استخوان مفید است.
§ گرفتگی کبد و طحال را رفع می‌کند. برای این منظور آن را با سکنجبین بخورید.
§ ضماد ریشه ی روناس را روی قسمت هایی از بدن که فلج شده بگذارید، بسیار مؤثر است.
§ خارش پوست را بر طرف می‌کند. بدین منظور می‌توانید از ضماد آن استفاده کنید و یا این که جوشانده آن را در وان حمام بریزید و مدتی در آن استراحت کنید.
§ برای برطرف کردن کوفتگی و ضربه، از ضماد روناس استفاده کنید.
§ اوره خون را پایین می‌آورد.
§ سنگ کلیه را دفع می‌کند (البته اگر سنگ از نوع فسفات باشد).
§ اگر ادرار شما قلیایی است و مرتباً به عفونت ادرار مبتلا می شوید، از دم کرده روناس هر شب یک فنجان بنوشید، زیرا روناس ادرار را اسیدی می‌کند و میکروب و ویروس را از بین می‌برد.
§ جوش خوردن استخوان شکسته را تسریع می‌کند.
§ تورم را در بدن از بین می‌برد.
§ از کمپرس جوشانده روناس برای رفع بیماری های پوستی استفاده کنید.
مضرات روناس
همان طور که گفته شد، روناس ترشح ادرار را زیاد می‌کند و فشار آن را بالا می‌برد، بنابر این ممکن است بر اثر استفاده زیاد، ایجاد خون در ادرار کند.در این صورت بهتر است که روناس با کتیرا خورده شود