معرفی اشعه ایکس

معرفی اشعه ایکس –

هشتم نوامبر سال 1895اشعه ای توجه(ویلهلم کنراد رونتگن)را جلب کرد که به کمک آن میتوانست تصاویر متعددی از قسمت های مختلف بدن تهیه کند که بافت نرم نرم را از استخوان متمایز می کرد.

رونتگن به بررسی های خود درباره ی کشف تازه ای که امروزه به عنوان علم رادیولوژی شهرت دارد ادامه داد و آن پرتو را به دلیل اینکه همه ی خواص و چگونگی تشکیل آن را نمی دانست (اشعه ی ایکس) نامید.روتنگن که تحصیلات خود را در سوئیس،هلند و زوریخ آلمان گذرانده بودبا این کشف که بزرگترین خدمت در پایه گذاری علم جدید پزشکی به نام (رادیو لوژی) بود،در سال 1901 موفق به دریافت جایزه ی نوبل فیزیک شد.

اشعه ی(x)نوعی از انرژی تابشی مثل نور یا امواج رادیویی است که بر خلاف نور میتواند از بدن عبور کند و این توانایی این امکان را به رادیو لوژیست میدهد که تصاویری از ساختار درونی بدن تهیه کند و این تصاویر را در فیلم های فوتوگرافیک یا در تلویزیون و یا در مانیتور رایانه ی خود به نمایش در آورد.

در ژانویه 1896 کشف خود را در یک سخنرانی عمومی اعلام داشت. اوج این سخنرانی هنگامی بود که رونتگن استاد تشریح سوئیسی رودلف فون کولیکر را از میان حاضرین فرا خواند. رونتگن از دست این مرد هشتاد ساله با اشعه‌ی x عکس‌برداری کرد. هنگامی که معلوم شد تمامی ساختمان استخوان‌های انگشتان و مچ فون کولیکر نمایان است، تمام حاضرین ایستادند و برایش دست زدند.
خبر کشف هیجان‌انگیز رونتگن به سرعت در سراسر اروپا و آمریکا پخش شد. ایجاد اشعه‌ی x آن قدر آسان بود که به زودی کاربرد عملی پیدا کرد. فقط چهار روز پس از رسیدن خبر کشف رونتگن به آمریکا، با اشعه‌ی x توانستند محل یک گلوله را در پای مجروحی پیدا کنند.
داستان‌های شگفتی در مورد خواص عجیب این اشعه در مطبوعات انتشار می‌یافت. شگفت آن که هیچ کس دیگری به فکر حفظ جامعه از اشعه‌ی x نبود. چندین سال دیگر گذشت تا معلوم شد که تماس بیش از حد با اشعه‌ی x سبب سرطان خون (لوسمی) می‌شود.

بعد از کشف اشعه X یک فیلد دامنه دار در سطح بین المللی برای تهیه تصاویر دست بوسیله اشعه ایکس بوجود آمد.علت آن این بود که دستگاههای آن زمان فقط می توانستند از دست تصویر تهیه نمایند وقادر به تهیه تصویر از سایر قسمتهای بدن نبودند. خیلی از افراد قدرتمند و صاحب مقام آرزو داشتند ازدستشان تصویر X-Ray داشته باشند.تصاویردیگری از اشیاء کوچک ، موجوداتی مثل ماهی ها, دوزیستان و پرندگان تهیه شد .البته دراین زمان هنوز تصاویر نرمال و غیر نرمال شناخته نشده بودند.

بعد از ماههای اولیه کشف اشعه X که همراه با تجربیات مجذوب کننده و کاربردی بود بعضی ار کاربران متوجه تغییرات در پوست به سبب کاربرد زیاد اشعه X شدند . این تغییرات پوستی، دردست بوجود آمد چون پـرتـوکاران اولـیه ازدســت بعنــوان وسیله ای برای بخــش میــزان قــدرت نــفوذپــذیری تیــوب استفــاده می کردند. چنــدین نفــر دراوایل جان خود را از دست دادند که یکی از آنها Mihran Krikor kassabian از فیلادلفیا بود که وی یکی از پیشــکسوتان رادیولوژی و فردی محــقق دانشــمند بود که از وی بعنوان اولین شهید رادیـولوژی اسم برده شده است

جنگ باعث شد تا تلاش و کوشش های فراوانی برای تربیت رادیولوژیست بعمل آید و نیز باعث اســتانداردشدن ، قابل دسترس بودن و ایمنی تجهیزات شد و نهــایــتا” مــنجر به گسترش تکنولوژی فلوروســکوپی شــد.
فلوروسکوپی وآنژیوگرافی کاربردهای خاصی از تصویربرداری با اشعه ایکس می‌باشند، که در آن صفحه نمایش فلورسنت یک تیوب یا لوله تشدید کنندهٔ تصویر(intensifier)، به یک سیستم تلوزیون مدار بسته متصل می‌شود. این مجموعه امکان تصویر برداری طی یک زمان واقعی از ساختارهای در حال حرکت را فراهم می‌سازد و درعین حال می‌تواند با تقویت یک ماده حاجب یا واسطه نیز همراه گردد.

مواد حاجب عواملی هستند که اغلب از طریق بلعیده شدن یا تزریق به بدن بیمار مورد استفاده قرار می‌گیرند و به تعیین آناتومی و عملکرد عروق خونی، سیستم تناسلی ادراری و دستگاه گوارش کمک می‌کنند. دو نمونه ماده حاجب یا رادیوکنتراست radiocontrasts که در حال حاضر مورد استفاده واقع می‌شوند، عبارتند از:باریم (به صورت سولفات باریم یا: BaSO4) که ممکن است از راه خوراکی یا مقعدی برای ارزیابی دستگاه گوارش داده شود. و دیگری: ید ، در اشکال گوناگون اختصاصی، که ممکن است از طریق دهان، مقعد، یا تزریق داخل شریانی یا داخل وریدی به بیمار داده شود. این مواد حاجب، اشعه ایکس را به شدت جذب و یا پخش (پراکنده) می‌کنند، و ضمن تصویر برداری در زمان واقعی اجازه می‌دهد تا تظاهرات فرایندهای دینامیک(پویا)، مانند حرکات دودی در دستگاه گوارش و یا جریان خون در شریان‌ها و وریدها، ثبت گردند. کنتراست ید نیز ممکن است در نواحی غیر طبیعی، بیشتر یا کمتر از حد نرمال و عادی بافت، غلظت یا تمرکز پیدا کند و بدین ترتیب ایجاد اختلالات (تومورها ،کیستها والتهاب )را، بیشتر آشکار سازد. علاوه بر این، هوا نیز در شرایط خاص می‌تواند به عنوان ماده حاجب یا عامل کنتراست برای دستگاه گوارش مورد استفاده قرار گیرد، همچنین دی اکسید کربن نیز، گاهی اوقات می‌تواند به عنوان یک ماده حاجب در سیستم وریدی استفاده شود، که در این موارد، عامل کنتراست موجب تخفیف اشعه ایکس و تابش کمتر آن نسبت به بافت‌های اطراف می‌گردد.