کولیک یا قولنج معده در کودکان

کولیک –

قولنج معده در کودکان:

کولیک (قولنج معده ) یکی از عللی است که کودک به طور مداوم گریه می کند و مشکل خاص دیگری ندارد . تعریف پزشکان از کولیک این گونه بیان شده است : کودکی که بیش از سه ساعت در روز و بیشتر از سه روز در هفته و حداقل سه بار در هفته به شدت گریه می کند کودکی با درد کولیک گزارش می گردد. کولیک دارای شیوع و آزار دهنده می باشد. معمولا در سه تا چهار ماهگی کاهش یافته و به تدریج از بین می رود. راه حل هایی که می تواند درد کولیک را آرام کند و با آن مقابله نماید در زیر بیان می گردد.

کودک با درد قولنج (کولیک):

 کولیک امری شایع بوده و می تواند از هر 10کودک یک کودک به کولیک مبتلا باشد. یک کودک سالم ممکن است چندین بار به طور متوالی گریه کند. حتی کودک بدون دلیلی واضح گویی احساس درد دارد گریه می کند. روشهای مختلف آرام سازی ممکن است چندان موثر واقع نشود. کودک گرسنه نیست و زانوهایش را به درون شکم جمع می کند. در برخی مواقع شکم کودک صدا می کند. گریه ممکن است متفاوت بوده و با شدت بیشتری باشد. گاهی گریه به نظر می رسدمتوقف شده باشد که ناگهان موج بعدی گریه شروع می شود. این گریه ممکن است به مدت چندین ساعت ادامه یابد تا زمانی که کودک آرام گیرد و یا به خواب رود.

در بقیه زمانها کودک خوب است. با این وجود به طور مداوم گریه کودک مشاهده می گردد و اغلب در بعد از ظهر شیوع دارد. کم کم گریه ها کم تر می شود، و در اغلب کودکان تا سن 3 الی 4 ماهگی متوقف می گردد.در برخی کودکان ، بی قراری مداوم در بعد ازظهر ها شما را متوجه کودکان میسازد. در برخی کودکان که دارای کولیک شدید می باشند گریه ممکن است در بسیاری از اوقات شبانه روز وجود داشته باشد.با وجود این کودکان دارای کولیک در اوقات دیگر روز که دچار کولیک نیستند حال عمومی خوبی دارند. آنها به خوبی غذا می خورند و علائم دیگری از بیماری ندارند.

چه چیز موجب ایجاد کولیک می شود؟

با وجود تحقیقات بسیار در زمینه کولیک علت اصلی این بیماری هنوز به طور مشخص آشکار نشده است. واژه کولیک به حالتی اطلاق می شود  که کودک در ناحیه شکم احساس درد دارد. تحقیقات نشان داده است که این  بیماری به علت تغییرات در سطح هورمونهایی است که در کنترل حرکات ماهیچه های شکم کاربرد دارد به وجود می آید. تئوری دیگری بیان می دارد که کودکان دارای کولیک ممکن است همراه با تعداد نامتوازنی از باکتری در ناحیه شکمی باشندکه به تدریج پس از گذشت هفته ها اصلاح میشود. برخی از کودکان مبتلا به کولیک ممکن است به شیر گاو حساسیت داشته باشند.

سیگار کشیدن در طی بارداری و یا استفاده  از نیکوتین در حین بارداری ریسک  ابتلا به کودک دارای کولیک را افزایش می دهد. همچنین قرار گرفتن در محیط های دارای دود سیگار احتمال ریسک را بیشتر می کند. برخی  والدین فکر می کنند در قسمتی دچار ایراد بوده اند. اما مسئله این نیست.

بیماری کولیک چگونه تشخیص داده می شود؟

 در شرایطی که گریه مداوم کودک علت دیگری نداشته باشد  می گوییم کودک دچار بیماری کولیک می باشد.  کودکان دارای کولیک در حالات دیگر خوب هستند و وزن گیری مناسبی دارند. در اکثر کودکانی که به شدت گریه می کنند، بیماری دیگری پیدا نمی شود و کولیک اغلب تنها دلیل گریه می باشد. به خاطر داشته باشید کودک دارای کولیک  ادای کلمات را به خوبی در هنگامی که گریه مداوم ندارد انجام می دهد. شرایطی که ممکن است کودک را به اشتباه بیمار کولیک در نظر بگیریم:در صورت داشتن رفلاکس مری، عدم تحمل لاکتوز، بثورات (قرمزی و تاول در محل بستن پوشک)  شدید ، کودکانی که به علت ناخن های بلند خود باعث خراش چشم خود می شوند، پیچ خوردگی روده ها، درهم روی روده (انواژیناسیون)، فتق نافی، پیچ خوردگی بیضه، کودک آزاری .اگر شما  علت دقیق گریه کودک را نمی دانید به پزشک مراجعه کنید.

کمک به  کودکان و والدین دارای کودکان مبتلا به کولیک:

درمانی قطعی برای کولیک وجود ندارد. هر یک از والدین راه های انتخابی خود را برای مقابله با بیماری امتحان می کنند. تلاش کنید و مایوس نشوید. به خاطر داشته باشید که کاری که انجام می دهید باعث کولیک نمی شود. و کولیک در 3 الی 4 ماهگی و حتی زودتر از بین می رود.اغلب یک یا دو روش موثر واقع می شود.

دلایل ناراحتی را بیابید؟

مطمئن شوید کودک سردش نیست، گرسنه نیست و به موقع تعویض پوشک صورت گرفته باشد.

اضطراب را کاهش دهید؟

حتی کودکان تازه متولد شده ممکن است دچار اضطراب شوند. این امر کار را بدتر خواهد کرد. جو آرامی را فراهم نمایید. در صورت ممکن کمی استراحت کنید و قبل از این که کولیک شروع شود به کودک غذا بدهید (خصوصا در بعد از ظهر).هر چه آرام تر باشید و استراحت بیشتری داشته باشید بهتر می توانید با کولیک مقابله نمایید. کولیک اغلب در مواردی که مادران دچار افسردگی پس از زایمان می شوند اتفاق می افتد. اگر اینگونه بود با پزشک خود مشورت نمایید.

آرام بخشی :

طبیعی است که برای آرام سازی کودک تلاش نمایید. نگه داشتن کودک در بغل می تواند به آرام نمودن او کمک نماید. با وجود این، برخی کودکان دارای کولیک ممکن است به سادگی آرام نگیرند. در این مواقع توصیه می شود اگر می دانید کودک گرسنه نیست و دمای محیط برای او خیلی گرم و یا سرد نیست و نم نزده است و یا در هر حال شرایط مطلوب دارد او را برای مدتی کوتاه ترک نمایید. دقت کنید هیچ گاه کودک را تکان ندهید.  اگر شما می خواهید مدتی از گریه کودک رهایی یابید، و یا حد تحمل شما به آخر خط رسیده است کودک را به آرامی در رختخوابش قرار داده و اتاق را به مدت 10 دقیقه ترک نمایید. شما می توانید کاری کنید که به آرام سازی شما کمک کند مثلا قهوه و یا چای بنوشید یا میان وعده بخورید و یا به دوست خود تلفن نمایید.

 ساعاتي را براي فراغت خود بگذاريد در صورتی که کودک به طور مداوم گریه می کند:

دوستان و یا دیگر اعضای فامیل ممکن است تمایل داشته باشند به شما کمک نمایند. با این حال، از این که تعداد کثیری از افراد را به دور خود جمع نمایید خودداری کنید که جمع کثیر باعث اضطراب شما نشود. معقول است که با یک نفر دیگر برای آرام سازی کودک همکاری نمایید. به طور نوبتی در صورت نیاز به کمک، از آن شخص کمک بخواهید. در صورت امکان، خوب است ساعت فراغت داشته باشید و بگذارید شخص دیگری به مدت چندین ساعت از کودک شما مراقبت کند. اگرشریک مناسبی دارید، بهتر است زمان نگهداری از کودک را بین خود تقسیم نمایید مثلا شیفت شب و روز تعیین نمایید. خیلی از مادران با وجود حضور همسرانشان آرام سازی شب هنگام کودکشان را خودشان متقبل می شوند. این می تواند طاقت فرسا باشد. برای این که خواب خوبی در شب داشته باشید معقول است که شیفت شب را نیز تقسیم بندی نمایید. اگر کودک با شیر مادر تغذیه می شود، مادر باید مقدار شیر مورد نیاز برای شب کودک را اعلام کرده تا همسرش در شب هنگام بتواند او را تغذیه نماید.

عدم تحمل لاکتوز:

برخی محقیقین اظهار می کنند که برخی کودکان دارای کولیک ممکن است عدم تحمل لاکتوز شیر که قند درون شیر می باشد را دارا باشند. در این صورت باید تغذیه باشیر را در این کودکان به گونه ای تغییر داد که شیر با لاکتوز کم به آنها خورانده شود. با این حال باید با پزشک و یا مشاور سلامت مشورت نمایید.  روش دیگر ی که پزشکان توصیه می کنند اضافه نمودن لاکتاز به شیر است که موجب شکسته شدن لاکتوز شیر به گلوکز و گلاکتوز می شوند.

رژیم مادران شیرده:

اگر کودک خود را باشیر خود تغذیه می کنید، اگر خودتان شیر گاو نمی خورید از محصولات لبنی دیگر ، تخم مرغ، گندم، غلات، حبوبات و کافئین ( موجود در قرص های ضد درد ) استفاده نمایید. برخی از زنانی که مصرف ادویه جات و سیر را ترک می کنند نتیجه موثر واقع می شود، اگرچه تعداد اندکی از دانشمندان بر این عقیده استوارند. اگر تغییر چندانی پس از یک هفته رژیم حاصل نشد به رژیم سابق خود برگردید.

 چه داروهایی موثر هستند؟

اگر کارهای ساده موثر واقع نشدند میتوانید از دارو استفاده نمایید ( مانند infacol) . با این حال هیچ مدرک علمی مبنی بر حمایت از استفاده این داروها وجود ندارد.  استفاده از Dicycloverine که پیش از این توصیه می شد اکنون توصیه نمی شود.

 درمان های رایج اما ثابت نشده:

درمان های زیر اغلب رایج می باشد. با این وجود این توصیه ها بر اساس تجربیات افراد مختلف ارائه می گردد و پایه علمی اثبات شده ای ندارند. بنابراین می توانند موثر یا غیر مفید باشند.

سروصدا:

برخی مردم می گویند که سروصدا  های به اصطلاح سفید می تواند در آرام سازی کودکان موثر باشد. سروصدای سفید پس زمینه ای است. صداهایی که خیلی مشخص نیستند مانند صدای جاروبرقی ، ماشین ظرفشویی از این دسته می باشند. همچنین شما می توانید یک سی دی حاوی صداهای سفید تهیه نمایید. این صداها می توانند گریه کودک را آرام سازند. مطالعات کمی مبنی بر تاثیر این صداها بر روی بیش تر کودکان به انجام رسیده است با این حال شما می توانید امتحان نمایید.

بغل کردن و راه بردن کودک:

گریه کودکان ممکن است در طی سفری با ماشین آرام شود. ممکن است صداهای سفید موتور ماشین و حرکات آرام ماشین موجب آرام شدن کودک شود. کالسکه بچه می تواند در آرام سازی کودک مفید واقع گردد. حرکات کالسکه می تواند به آرام نمودن کودک کمک کند. یا قدم زدن آهسته به همراه کودک در گهواره یا درون carrier می تواند او را آرام کند.

درمان های مختلف و تکمیلی:

درمان های مختلف برای بیماری کولیک ارائه گردیده است. هیچ دلیل محکمی بر سودمندی این درمانها بیان نشده است.

نکته: هیچ یک از درمانهای مختلف بدون ریسک نمی باشند. به عنوان مثال، برخی از گیاهان مانند بادیان رومی star anise موجب عکس العمل شدیدی در برخی کودکان می شوند، و به منظور درمان توصیه نمی گردند.

احساسات شما:

برخی والدین که دارای فرزندی با بیماری کولیک هستند عصبانی، گریان و یا رنجیده خاطر می شوند. این امری طبیعی محسوب می شود. این گریه می تواند آزاردهنده، غیر قابل تحمل و ناامید کننده باشد.

اگر شما نمی توانید با این بیماری کودکتان مقابله کنید از پزشک و یا پرستار کودک کمک بخواهید.

مترجم : هدی ذاکری