كاهش ناگهانی فشار هوا – بیماری ناشی از كاهش ناگهانی فشار عبارت است از یك وضعیت همراه با درد و گاهی تهدید كننده ی زندگی كه در آن حبابهای كوچك گاز در خون تشكیل میشود و دلیل آن كاهش ناگهانی در فشار محیط است.
علایم شایع
بلافاصله یا 24 ساعت پس از تغییر ناگهانی فشار، علایم زیر ممكن است ظاهر شوند:
درد مفصلی خفیف تا شدید، به خصوص در شانهها، آرنجها و مفاصل ران و زانو
درد قفسه سینه؛ تنگی نفس؛ احساس سوزش در جناغ سینه
حالت خفگی (مشكل شدید تنفسی در غواصان و افراد دیگری كه بسیار سریعتر از آنچه كه باید،از یك محیط با فشار بالا به محیط با فشار طبیعی هوا میروند. در این حالت، حبابهای نیتروژن در جریان خون به وجود میآیند و خون رسانی به اعضای حیاتی را مختل میكنند كه گاهی منجر به آسیب شدید یا مرگ میشود).
سرفه
ضعف، از دست دادن حس طبیعی، فلج، از دست دادن هوشیاری و به ندرت اغماء
ناتوانی در صحبت كردن، نابینایی یا ناشنوایی
درد شكمی
مشكل در ادرار كردن
علل
تشكیل حبابهای نیتروژن در خون. نیتروژن یكی از اجزای طبیعی خون است. اگر فشار اطراف بدن به سرعت كاهش یابد، مثلاً به هنگام روی آب آمدن سریع پس از غواصی، یا صعود سریع در هواپیمایی كه فشار آن تنظیم نشود، نیتروژنی كه در حالت عادی در خون می شود، به حبابهایی تبدیل میگردد كه رگهای خونی را مسدود میكند و باعث توقف رسیدن مواد غذایی و اكسیژن به سلولهای بدن می شود.
عوامل افزایشدهنده خطر
غواصی جهت مقاصد تجاری یا تفریحی. تكرار غواصی در یك روز خطر را افزایش میدهد.
بعضی از انواع هواپیماها با عملكرد بالا
كار كردن در اطاقهای فشار
پیشگیری
پیش از انجام غواصی، از افراد حرفهای راهنمایی بگیرید.
اگر وضعیت سلامت عمومی شما مناسب نیست، غواصی نكنید.
اگر چاق هستید یا سابقه یكی از بیماریهای زیر را دارید، خطر غواصی برای شما زیاد است:
ـ بیماریهای ریوی، مثل آسم
ـ جمع شدن خود به خودی هوا دور ریه
ـ بیماری قلبی
ـ سینوزیت مزمن
ـ بیثباتی عاطفی
ـ الكلیسم
در موقعیتهایی كه ذكر شد، باید فشار محیط اطراف به آهستگی و به طور تدریجی به فشار طبیعی تبدیل شود.
عواقب مورد انتظار
در بیمارانی كه سریعاً درمان میشوند، نتیجه فوقالعاده است. در سایر موارد، نتیجه بستگی به مدت و شدت علایم قبل از شروع درمان دارد.
عوارض احتمالی
آسیب دایمی به مغز
تخریب دایمی استخوان در اثر نرسیدن خون به حد كافی
درمان
خود درمانی در مورد این وضعیت غیر ممكن است. اگر شما به فردی برخورد كردید كه علایم بیماری ناشی از كاهش ناگهانی فشار را دارد، سریعاً به اورژانس خبر دهید.
بستری كردن بیمار در یك اتاق مخصوص جهت كاهش تنظیم شده فشار، برای این كه بتوان حبابهای نیتروژن را وادار به حل شدن در خون كرد.
درمان زمانی به بهترین نحو انجام میپذیرد كه زود انجام شود؛ البته بعضی از بیماران ممكن است حتی 6 تا 9 روز پس از این واقعه نیز از درمان سود ببرند.
ارجاع بیمار اهمیت حیاتی دارد، حتی اگر علایم بهبود یافته باشند، زیرا در 25 درصد بیماران، علایم دوباره باز میگردند.
داروها
معمولاً دارو برای این بیماری لازم نیست. داروی ضد درد نخورید، زیرا ممكن است وضعیت تنفسی را بدتر كند.
فعالیت
پس از درمان، با رو به بهبود گذاشتن علایم، كارهای عادی خود را از سر گیرید.
رژیم غذایی
رژیم خاصی توصیه نمیشود.
در این شرایط به پزشك خود مراجعه نمایید
اگر شما علایم بیماری ناشی از كاهش ناگهانی فشار را در عرض 24 ساعت پس از غواصی یا صعود سریع با هواپیما بدون تنظیم فشار، پیدا كردید، به پزشك مراجعه نمایید.