مقاله درباره بی خوابی –
بي‌خوابي
بي‌خوابي عبارت است از اختلال در خواب كه مشكلاتي در بخواب رفتن و ايجاد مشكلاتي در باقي ماندن در حالت خواب و خوابيدن در شب و پريدن درخواب است. گاهي بي‌خوابي به صورت دير خوابيدن در شب و حتي پريدن از خواب صبح خيلي زود و يا عارضه‌اي از هر 2 مشكل نمايان مي‌شود. بي‌خوابي ممكن است در تمام سنين اتفاق بيفتد ولي با بالا رفتن سن اين عارضه نمايان‌تر مي‌شود. ممكن است افراد به دليل برخورد با مشكلات و بحرانهايي مانند (مشكلات اجتماعي، اقتصادي يا خانوادگي يا بيماري‌هاي گوناگون) دچار اين اختلال شوند.
علائم كم‌خوابي:
• بی‌قراری زماني كه تلاش براي خوابيدن دلرند
• خواب کوتاه مدت و به دنبال آن بیدار شدن سريع از خواب
• خواب طبیعی تا صبح خیلی زود (4-3 صبح)، سپس بیدار شدن (غالباً همراه با افکار ترسناک)
• دوره‌های بدون خواب کافی به طور متناوب با دوره‌های خواب زیاد یا خواب‌آلودگی در زمان‌های نامناسب
علل كم‌خوابي:
• پركاری غده تیرویید
• اضطراب ناشی از استرس
• ورزش نكردن
• نوشیدن الكل
• محرومیت از مواد اعتیادآور
• مشكلات جنسی، مثلاً ناتوانی جنسی
• خواب‌آلودگی و چرت زدن در طی روز
• محیط پر سروصدا (از جمله خرخر همسر)
• آلرژی‌ها و خس‌خس سینه در صبح زود
• افسردگی، در این حالت معمولاً فرد خیلی زود از خواب برمی‌خیزد.
• بیماری‌های قلبی یا ریوی كه باعث تنگی نفس به هنگام دراز كشیدن می‌شوند.
• بیماری‌ها یا اختلالات همراه با درد، مثلاً فیبرومیوزیت یا آرتریت (التهاب مفصل)
• مشكلات ادراری یا گوارشی كه فرد را مجبور می‌كنند در وسط شب برای رفتن به توالت از خواب برخیزد.
• مصرف مواد محرك مثل قهوه، چای یا كولا
• استفاده از بعضی از داروها، مثل دكستروآمفتامین، داروهای كورتیزونی، یا داروهای دكونژستان (رفع‌كننده گرفتگی بینی)
• ساعات كاری متغیر و نامنظم
• محیط یا منزل جدید
• سوء مصرف دارو، از جمله مصرف زیاده از حد داروهای خواب‌آور
• پدیده جا ماندن یا جلو افتادن از زمان به هنگام مسافرت‌های هوایی [ یعنی ساعت بیولوژیك بدن نمی‌تواند خود را به سرعت با تغییرات زمانی و در نتیجه چرخه روشنایی و تاریكی جدید ] هماهنگ كند.
عوارض كم‌خوابي:
• ادامه دار شدن بی‌خوابی در حالت موقت
• خواب‌آلودگی روزافزون در طی روز که تمام جنبه‌های زندگی را تحت تأثیر قرار دهد.
درمان كم‌خوابي:
۱. سعی كنید استرس خود را كم كنید. روش‌های آرام‌سازی خود را فراگیرید و به كار بندید.
۲. تا چندین ساعت قبل از خواب از مواد محرك استفاده نكنید.
۳. برای درمان هرگونه بیماری زمینه‌ساز به پزشك خود مراجعه كنید و اگر دارویی باعث بی‌خوابی شده است از پزشك خود راهنمایی و كمك بخواهید.
۴. پیش از خواب در وان آب گرم كمی بیاسایید.
۵. اتاق خواب خود را تبدیل به دفتر كار نكنید. محیط اطراف را برای خواب هرچه بهتر آماده كنید.
۶. برای به خواب رفتن، ذهن خود را خاموش كنید و تنها به افكار آرامش‌بخش فكر كنید. موزیك ملایم بگذارید.
۷. برنامه خواب خود را منظم كنید.
8. در صورت امكان می‌توانید از وسایلی مثل پنبه گوش، چشم‌بند، یا پتوی الكتریكی استفاده كنید.
۹. اگر علت بی‌خوابی روانی باشد، روان‌درمانی یا مشاوره می‌تواند مفید واقع شود.
درمان از طريق تغذيه و فعاليت:
به طور منظم ورزش كنید تا به اندازه كافی خسته شوید، اما هیچگاه تا 2 ساعت قبل از خواب ورزش نكنید.
طي درمان اين بيماري رژیم غذایی خاصی توصیه نمی‌شود، اما اگر قبلاً سوء هاضمه خواب شما را مختل كرده است، تا 3 ساعت پیش از خواب چیزی نخورید. نوشیدن یك لیوان شیرگرم قبل از خواب برای بعضی از افراد مفید است.
پیشگیری از بی خوابی
• از خوابیدن طولانی‌مدت در طی روز خودداری کنید.
• اجتناب از هرگونه علت احتمالی در صورت امکان
• اگر خوابتان نمی‌برد، برخیزید و کاری انجام دهید.
• شیوه زندگی‌ای را در پیش گیرید که الگوی خواب طبیعی را به هم نزند (به قسمت اصول کلی درمان مراجعه کنید)
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
• اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان دچار بی‌خوابی شده‌اید.
• اگر دچار علایم جدید و غیر قابل توجیه شده‌اید.