مشکلات دهان و دندان در دیابتیها –
مشكلات ديابتي چيست؟
افزايش قند خون در طول زمان سبب عوارض ديابتي ميشود. افزايش قند خون ميتواند به قسمتهاي مختلف بدن مثل قلب، عروق، كليه و چشم صدماتي وارد سازد. ديابت سبب بروز عوارضي ميشود كه تعداد زيادي از آنها قابل پيشگيري بوده و يا لااقل روند آن را آهستهتر ميكند چيزهايي ياد بگيريد كه هر روز آنها را در زندگيتان به كار بگيريد تا سلامت دهان و دندان خود را حفظ نماييد.
براي اينكه يك بيمار ديابتي از سلامت بهتري برخوردار باشد هر روز چه اقداماتي بايد انجام دهد؟
از يك برنامه غذايي سالم و بهداشتي كه پزشك و يا كارشناس تغذيه براي شما طراحي كردهاند پيروي كنيد، همه وعده و ميان وعده ها را به موقع مصرف كنيد.
• حداقل 5 روز در هفته روزي 30 دقيقه ورزش كنيد و از پزشكتان بخواهيد كه به شما بگويد، چه ورزشهايي براي شما مناسبتر است.
• داوهاي مربوط به ديابت را هر روز، به موقع مصرف كنيد.
• در بعضي از روزهاي هفته قند خون خود را كنترل كرده و يادداشت كنيد. اگر قند خون شما در طي 2 الي 3 بار كنترل كردن خيلي زياد و يا خيلي كم بوده است با پزشكتان تماس بگيريد.
• پاها را روزانه از نظر قرمزي، ورم و… كنترل كنيد.
• هر روز دهان و دندان خود را شستشو كرده و مسواك بزنيد براي مسواك زدن وقت لازم صرف كنيد و با عجله مسواك نزنيد.
• سيگار نكشيد
ديابت چگونه به دهان و دندان صدمه ميرساند؟
مشكلات دهان و دندان ممكن است در هر شخصي ايجاد شود. يك لايه نازك چسبناك با ميكروبهاي زياد (بنام پلاك) روي سطح دندانها ساخته ميشود. قند خون بالا به رشد ميكروبها كمك بيشتري ميكند، و به دنبال آن لثهها، قرمز، ملتهب و متورم ميشود كه با وجود چنين وضعيتي وقتي به دندان مسواك ميزنيد دچار خونريزي ميشود.
در صورت قند خون بالا در افراد ديابتي مشكلات دهان و دندان بيشتر ميشود.
افزايش قند خون ميتواند باعث بدتر شدن مشكلات دهان و دندان شود. بطوريكه با ادامه اين وضعيت بيماران دندانهاي خود را از دست ميدهند.
سيگار كشيدن خصوصاً در افراد دبابتي بالاي 45 سال ميتواند منجر به بيماريهاي لثه شود.
قرمزي و خونريزي در لثه بعنوان اولين نشانه بيماري لثه محسوب ميشود. كه اين ميتواند منجر به عفونت لثه و استخوانهاي نگهدارنده دندان شود، اگر التهاب پيشرفت نمايد لثه ممكن است از سطح دندانها دور شود و دندانها سست شوند.
جهت تعيين مشكلات دهان و دندان به دندانپزشكي مراجعه كنيد.دهان و دندان خود را از نظر علائم ناشي از ديابت كنترل كنيد.
چگونه ميتوان متوجه شد كه دهان و دندان صدمه ديده است؟
اگر يك يا چند علامت زير را داريد، بدانيد كه ممكن است ديابت سبب آسيب دهان و دندان شما شده باشد:
• قرمزي، تورم و التهاب لثه
• خونريزي از لثه
• لثه ها به طرف پايين كشيده ميشوند
• لق شدن و يا حساس شدن دندانها
• بوي بد دهان
• ضربان دار شدن لثه ها
• نامناسب قرار گرفتن دندان مصنوعي باعث آسيب به بافت لثه ميشود.
چگونه ميتوان سلامت دهان و دندان را حفظ نمود؟
• تا آنجا كه ممكن است سطح قند خون خود را در حد طبيعي نگهدايد.
• حداقل روزي يكبار از نخ دندان استفاده كنيد. نخ دندان به پيشگيري از تشكيل پلاك روي دندان كمك ميكند. پلاك ممكن است سخت شود و در زير لثه رشد كند و سبب ايجاد مشكلاتي شود. با استفاده از حركتي شبيه اره كردن، به آرامي نخ را بين دندانها بگذاريد و از عمق دندان به بالا چندين بار حركت دهيد.
• بعد از هر وعده غذايي مسواك بزنيد. از يك مسواك نرم استفاده كنيد. هنگام مسواك كردن، پرز مسواك را به آرامي روي سطح لثهها بكشيد. حركت مسواك بايد ملايم و چرخشي باشد و مسواك را قسمت جلو، عقب و بالاي هر دنداني بكشيد.
• اگر چيزي روي سطح دندان را پوشانده است آن را پاك كنيد.
• از شخصي كه دندانهايش را خيلي خوب تميز نگهداشته است بخواهيد كه نحوه مسواكزدن و نخكشيدن را به شما نشان دهد و همچنين از او بپرسيد كه كدام خميردندان و مسواك مناسبتر است.
• اگر مشكلي در دندان يا دهان خود ملاحظه كرده ايد به دندانپزشك مراجعه كنيد.
• اگر در دهان خود زخم، قرمزي، خونريزي از لثه، يا پايين كشيده شدن و يا دور شدن لثه از دندان، يا زخم عفوني و يا زخم ناشي از دندان مصنوعي ملاحظه كردهايد به دندانپزشك مراجعه كنيد.
• دهان و دندان خود را تميز نگهداشته و سالي دو بار به دندانپزشكي مراجعه كنيد.
• اگر دندانپزشك در دهان و دندان شما مشكلي تشخيص داده است تا بهبود نهائي پيگيري نمائيد.
• به دندانپزشك بگوييد كه ديابت داريد.
• اگر سيگار ميكشيد از پزشكتان بخواهيد كه روشهاي ترك سيگار را به شما آموزش دهد.
دندانپزشك چگونه مي تواند از دهان و دندان شما مراقبت كند؟
• با جرمگيري و كنترل كردن وضعيت دهان و دندان (سالانه دو مرتبه)
• با آموزش نحوه مسواك كردن و نخ زدن
• با اطمينان از اينكه دندانهاي مصنوعي در جاي مناسب قرار دارند.
برنامه درماني خود را در نظر داشته باشيد. ممكن است از داروهايي كه قند خون را پايين ميآورند استفاده كنيد در اين صورت بايد با پزشك و يا دندانپزشك خود صحبت كنيد و بهترين روش را براي مراقبت از شرايط هيپوگليسمي (افت قند خون) اختيار كنيد تا در طي كار دندانپزشكي با خود غذا يا دارو ببريد.
اگر دهان شما بعد از كار دندانپزشكي دچار زخمي شد ممكن است نتوانيد براي چند ساعت يا چند روزي غذا بخوريد، در اين صورت بايد با پزشكتان مشورت كنيد تا بدانيد كه:
• چه غذاهائي در شرايط فعلي براي شما مناسبتر است.
• اغلب در چه زمانهايي لازم است قند خون خود را كنترل كنيد.